Mkhitar Sebastatsi (February 7, 1676, Sebastia – April 27, 1749, Saint Lazarus Island, Venice, Republic of Venice), Armenian Catholic church figure, Arminologist, founder of the Mkhitarian Congregation.
Mkhitar (basin name: Manuk) Sebastasi studied at St. Sebastia. Sign, then in Etchmiadzin, Sevan, Karin monasteries. In 1693 went to Beria (now Aleppo), where he met Catholic missionaries. In 1696 he was ordained a celibate priest, in 1699 he received a doctrinal staff. In 1701 He founded a congregation in Constantinople. In 1705 Having obtained the agreement to establish a monastery from the authorities of Rome, in 1706. He started the construction of a monastery in the fortress city of Methon in Greece, subordinate to Venice.
In 1712 The Pope of Rome granted Sebastasi the title of abbot. Avoiding Turkish attacks, in 1715 the congregation moved to Venice. In 1717, the Old Testament of Venice proclaimed St. Lazar donated the island to the congregation. Here, Sebastasi built a church, opened a school, and trained members of the congregation. St. In Lazar, he was engaged in bibliographic work, managed the philological research works of his students, made translations, published books. After the death of Sebastsi, the congregation was named Mkhitaryan in his honor. During his lifetime, he was honored with the names of the Second Enlightener of the Nation, the Second Mesrop and other titles.
On January 17, 1676, Manuk was born in the city of Sebastia, the child of Petros and Shahristan. In later years, thanks to his parents, he received a high-quality education that would prepare him to continue the family business.
Manuk dreamed of becoming a priest from an early age.
He found a friend with whom they fled to the mountains, where they lived as hermits.
The child’s parents found them and took him home. Upon learning about this accident, the abbot of the nearby monastery, Surb Nshan, offered Manuki to do public works in the monastery, which was again rejected by his parents.
He began to visit the house of one of the neighboring families, where a mother lived the life of a monk with her two daughters. The purpose of his visits was to talk with the priest who lived in the same house, who taught him a lot about monastic life.
Monk
It was the year 1691 when Manuk finally got permission from his parents to work in the monastery and soon he received the rank of deacon. It was at this time that he changed his name to Mkhitar.
Seeing that the standard of monastic life was quite low due to the collapse of thousands of monasteries as a result of the wars of the previous centuries, Mkhitar began to search for education about the true spiritual life.
After learning about Catholicism, Mkhitar decided that the best place to get the answers he was looking for was in Rome. Finally, reaching Aleppo, Mkhitar became a disciple of a Catholicos who introduced him to the Christianization of the people. Mkhitar decided to join that congregation, but he was sick with jaundice and was unable to continue his journey. He was also rejected by the Armenian teachers, because they were not reconciled with the Western doctrine. So he was forced to return home barefoot.
Mkhitar was still excited to create a congregation of preachers, which would be dedicated to raising the educational and spiritual levels of the Armenian people.
At the age of twenty, he was appointed a priest by the abbot of Holy Sign Monastery.
At the age of twenty-five, Mkhitar founded a church in Constantinople, following his example, he founded the Mkhitaryan Congregation with a group of young people.
After only two years, fleeing the persecution of the Ottoman authorities, the congregation moved to Penopoles, which was located in Venice. And in 1715, the congregation was moved to Saint Lazarus Island by order of the Republic of Venice.
He built the monastery on Saint Lazar Island, where he died at the age of 73.
He translated, created and published thousands of works, enriching Armenian literature. Today, its library holds more than 5,000 manuscripts and 100,000 pieces of printed literature.
Մխիթար Սեբաստացի (փետրվարի 7, 1676, Սեբաստիա – ապրիլի 27, 1749, Սուրբ Ղազար կղզի, Վենետիկ, Վենետիկի հանրապետություն), հայ կաթոլիկ եկեղեցական գործիչ, հայագետ, Մխիթարյան միաբանության հիմնադիր։
Մխիթար (ավազանի անունը՝ Մանուկ) Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ. Նշան, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի, Կարինի վանքերում։ 1693 թ. մեկնել է Բերիա (այժմ՝ Հալեպ), որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ։ 1696 թ. ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ.՝ ստացել վարդապետական գավազան։ 1701 թ. Կոստանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն։ 1705 թ. Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնություն՝ 1706 թ. Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում ձեռնամուխ է եղել վանքի կառուցմանը։
1712 թ. Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր կոչում։ Խուսափելով թուրքական հարձակումներից՝ 1715 թ. միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ։ 1717 թվականին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ. Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը։ Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան-գործիչներ։ Սբ. Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր։ Սեբաստացու մահվանից հետո միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է Մխիթարյան։ Դեռևս կենդանության օրոք նրան մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով։
1676 թվականի Հունվարի 17-ին, Սեբաստյա քաղաքում ծնվեց Մանուկը` Պետրոսի և Շահրիստանի զավակը։ Հետագա տարիներին նա իր ծնողների շնորհիվ ստացավ բարձրորակ կրթություն, որը իրեն կպատրաստեր հետագայում ընտանեկան առևտուրը շարունակելու համար։
Դեռ վաղ տարիքից Մանուկը երազում էր դառնալ քահանա։
Նա գտավ մի ընկեր, որի հետ փախան դեպի լեռները, որտեղ ապրեցին որպես ճգնավորներ։
Մանուկի ծնողները գտան նրանց և նրան տարան տուն։ Այս պատահարի մասին տեղեկանալով` մոտակա վանքի` Սուրբ Նշանի վանահայրը, Մանուկին առաջարկեց վանքում հասարակական աշխատանքներ կատարել, ինչը նորից մերժվեց ծնողների կողմից։
Նա սկսեց այցելել հարևան ընտանիքներից մեկի տուն, որտեղ մի մայր իր երկու դուստրերի հետ ապրում էր վանականի կյանքով։ Նրա այցելությունների նպատակը նույն տանը ապրող քահանայի հետ զրուցելն էր, ով իրեն շատ բան սովորեցրեց վանական կյանքի մասին։
‘Վանական
1691 թվականն էր, երբ Մանուկը վերջապես թույլատվություն ստացավ իր ծնողներից վանքում աշխատելու համար և շուտով ստացավ սարկավակի աստիճան։ Հենց այս ժամանակ նա իր անունը փոխեց` դնելով Մխիթար։
Տեսնելով, որ վանական կյանքի մակարդակը նախորդ դարերին եղած պատերազմների արդյունքում հազարավոր վանքերի փլուզման պատճառով բավականին ցածր էր, Մխիթարը սկսեց որոնել կրթություն` ճշմարիտ հոգևոր կյանքի մասին։
Սովորելով կաթոլիկության մասին` Մխիթարը որոշեց, որ իր փնտրած պատասխանները ստանալու լավագույն վայրը Հռոմն էր։ Վերջապես, հասնելով Հալեպ, Մխիթարը դարձավ մի կաթողիկոսի աշակերտ, ով իրեն ծանոթացրեց մարդկանց քրիստոնեացման միաբանությանը։ Մխիթարը որոշեց միանալ այդ միաբանությանը, սակայն նա հիվանդ էր դեղնախտով և ի վիճակի չէր շարունակել իր ճանապարհը։ Նա նաև ստացել էր Հայաստանի վարդապետներից մերժում, քանի որ նրանք հաշտ չէին արևմտյան վարդապետության հետ։ Այսպիսով` նրան ստիպեցին ոտաբոբիկ վերադառնալ տուն։
Մխիթարը դեռ ոգևորված էր ստեղծել քարոզիչների միաբանություն, որը նվիրված կլիներ հայ ժողովրդի կրթական և հոգևոր մակարդակների բարձրացմանը։
Քսան տարեկան հասակում Սուրբ նշան վանքի վանահոր կողմից նա նշանակվեց քահանա։
Քսանհինգ տարեկանում Մխիթարը հիմնեց եկեղեցի Կոստանդոպոլսում, որի օրինակով էլ մի խումբ երիտասարդների հետ հիմնեց Մխիթարյան միաբանությունը։
Ընդամենը երկու տարի հետո` Օսմանյան իշխանությունների հալածանքներից փախչելով` միաբանությունը տեղափոխվեց Պենոպոլես, որը գտնվում էր վենետիկում։ Իսկ 1715 թվականին միաբանությունը տեղափոխվեց Սուրբ Ղազար կղզի` Վենետիկի Հանրապետության հրամանով։
Սուրբ Ղազար կղզում կառուցեց վանքը, որտեղ էլ մահացավ 73 տարեկան հասակում։
Նա թարգմանել, ստեղծել և տպագրել է հազարավոր աշխատություններ` հարստացնելով հայերեն գրականությունը։ Այսօր նրա մատենադարանում պահվում են ավելի քան 5000 ձեռագրեր և 100000 տպագիր գրականություն։